Maliye Bakanlığı, vergi denetimlerinde hayata geçirdiği yapay zeka destekli analizlerle önemli sonuçlar elde ediyor. Daha önce yalnızca beyannamelere dayalı risk analizleri yürütülürken, yeni sistemle birlikte banka hesap hareketleri, tapu kayıtları, bilanço ve gelir tabloları da denetim sürecine dahil edildi. Bu kapsamda, tespit edilen farklılıklara karşı mükelleflerden "gönüllü uyum" çerçevesinde düzeltme yapmaları isteniyor.

Yeni Analizler Neleri Kapsıyor?

Yapay zeka altyapısıyla yürütülen bu kapsamlı analizler, birçok alandaki tutarsızlıkları hedef alıyor:

• Enflasyon düzeltmesi ve KDV iadesi kontrolleri

• E-ticaret hasılat ve beyan analizleri

• Kurumlar Vergisi Beyannamesi öncesi uyarı yazıları

• Ortakların banka ve servet unsurlarına yönelik kar dağıtımı analizleri

• Adat (ortaklardan alınan borçlar) ve nakdi sermaye indirimleri

• Kur korumalı mevduat gelirlerinin denetimi

Elde edilen ön sonuçlar, Hazine'ye sağlanan katkının, olası bir matrah artırımı yasasıyla sağlanacak gelirlerle karşılaştırılabilir düzeyde olduğunu gösteriyor.

Uzmanlardan 'Gönüllü Uyum' Uyarısı

Süreç, bir yandan mükelleflerde farkındalık sağlarken, diğer yandan bazı riskleri de beraberinde getiriyor. Uzmanlar, mükelleflerin yalnızca belirli kalemlerde düzeltme yapmasının, ileride yapılacak tam kapsamlı vergi incelemeleri için sorun yaratabileceğini belirtiyor. Yeminli Mali Müşavir Halil Ayhan, bu dönemin hem vergi idaresi hem de mükellefler için öğretici bir süreç olduğunu ifade etti.

Ekonomik zorluklar ve yüksek enflasyon nedeniyle bazı işletmelerin tablolarında manipülasyon yapmak zorunda kaldığını belirten uzmanlar, finans kurumlarının yalnızca "olumlu finansal tablo" dayatması yerine, işletmelerin sürdürülebilirliğini esas alan değerlendirmeler yapması gerektiğini vurguluyor.

UHA Haber Merkezi - REMZİ YILDIRIM